{ "title": "Fasulye", "image": "https://www.fasulye.gen.tr/images/fasulye.jpg", "date": "19.01.2024 16:26:42", "author": "merve gündoğdu", "article": [ { "article": "
Fasulye, baklagiller ailesinin bir üyesi olup, yılda bir yılda yetişmekte olan ve kökeni Orta Amerika olan otsu bir bitkidir. Fasulye tırmanıcı özellikte olup, bir yıllık olan bir bitkidir. Tropikal ve subtropikal bölgelerde yetişebilen eski ve önemli bir bitkidir. Bu bitkinin Amerika'da yetişmekte olan 200 çeşidi vardır. Boğumlu gövde kısmında tüylü ve yeşil renkte olan yaprakları bulunmaktadır. Yapraklara yakın salkımlar şeklinde kelebeksi çiçekleri olup, bunlar beyaz, mor ve pembe renklerdedir. Dik çalıya benzeyen şekillerinin yanında yükseklikleri 30-75 cm arasında değişmektedir. Ayrıca sarılıcı özellikte olan fasulyelerin boyları ise 1-2 m arasında değişmektedir. Yassı, kıvrık ya da düz olan meyvelerinin uzunlukları ise 5-15 cm civarındadır ve genellikle yeşil renktedirler. Çiçekleri ve meyvesi ile bezelyeye benzer. Bu bitki soğuğa da oldukça dayanıklıdır.

Fasulye dünyanın hemen hemen her yerinde yetişebilen bir bitki olup, özellikle killi, kumlu, nemli olan toprakları daha çok sever. Ilık yerlerde çok daha iyi yetişebilen fasulye, kışı 3-4°C'den aşağı olmayan bölgelerde sonbahar mevsiminde ekilmektedir. Hasadı ilkbahar ve yaz mevsimlerinde yapılır. Soğuk bölgelerde ise dikim işleminin mevsimi şubattır. Ülkemizde ise özellikle Akdeniz Bölgesinde seralarda yetiştirilmekte olan fasulyelerin hasat işlemi ilkbahar mevsiminin başında yapılmaktadır. Aynı toprak parçası üzerinde senede iki defa ürün alımı yapılabilmektedir. Yaklaşık olarak 80 türü olan fasulye bitkisinin dikim işlemi de sıra usulüyle yapılmaktadır. Birer metre ara ile açılmış olan çukurlara 4-5 tohum ekilir. Fasulye tohumları yeşerip, büyümeye başladığı zaman hemen yanlarına sırıklar dikilerek bitkinin buna sarılması beklenir. Bugün dünya üzerinde en çok tüketilen sebzelerden biri olan fasulyenin birçok türü bulunmaktadır. En besleyici sebzelerden biri olan fasulye protein bakımından zengindir. Kuru fasulyenin içinde %25 oranında protein, %55 oranında karbonhidrat, %4 oranında selüloz, %2 oranında yağ, %10 oranında su ve %4 oranında ise diğer maddeler yer almaktadır.

Fasulye Çeşitleri

Fasulye hem yeşil hem de kuru olarak tüketilen bir bitkidir. Yeşil halde Ayşe kadın fasulyesi, Çalı fasulyesi gibi isimlerle adlandırılan türleri bulunmaktadır. Kurutulmuş olarak ise dermason, horoz, karnıkara, boncuk, şeker, börülce, göbekli, barbunya ve Dombay fasulyesi diye isimlendirilen türleri de vardır. Çalı fasulyesi; tohumu beyaz, körpesi kılçıksız, makbul ve oldukça lezzetli bir fasulyedir. Boncuk fasulyesi; tohumu bej rengine sahip olup, yuvarlak, oval şeklinde ve kılçıksız bir yapıdadır. Barbunya fasulyesi ise daha çok kuru olarak tüketilen bir çeşittir. Tohumları ise kırmızı benekli bir yapıdadır. Ferasetsiz fasulye de başka bir fasulye çeşididir. Yalnız yeşili makbul olan bu fasulyenin de kılçıksız bir yapısı vardır. Soya fasulyesi; Çin ve Japonya'da tarımı oldukça fazla yapıldığı gibi besin değeri oldukça yüksek olan bir bitkidir. Protein ve yağ bakımından oldukça zengin olan soya fasulyesi içinde yüksek oranda B-E vitaminleri de barındırmaktadır. Kavrulmuş taneleri kahve lezzeti taşımaktadır. Barbunya ise pembe ve beyaz dış kabuğu ve beyaz ağırlıklı taneleri ile bilinen taze fasulyelerden ayrılmaktadır. Dombay, ‘'manda' anlamına gelmektedir ve bu fasulye aşırı iri taneli olmasından ötürü bu ismi almıştır. Karnıkara adı verilen bir diğer fasulye türü de adını göbek kısmındaki siyahtan almaktadır.

Fasulyenin Faydaları Nelerdir?

Fasulye vücuda güç ve enerji verip bedensel ve zihinsel yorgunlukları gidermektedir. Bedenin gelişim ve onarımını destekler. Kemikleri güçlendirdiği gibi romatizma ve siyatik şikâyetlerini de azaltmaktadır. Böbrek hastalıklarına karşı etkilidir. Böbrekleri güçlendirir. Fasulye böbrek kum ve taşlarını düşürmeye de faydalı olur. Sinirleri güçlendirdiği gibi kalp çarpıntılarını da giderebilir. Kandaki şeker oranını düşürüp, şeker hastalığına karşı oldukça yararlıdır.
" } ] }